බලන්න මේ දුයිෂෙන් දිහාත්…..

සූ වැන්නේ සයිමන් සහ ඩිංගිරි මැණිකා

සිංහල බ්ලොග් අතරට හදසියේ පැමිණ ඉක්මණින්ම පාඨයන් රැසක් ලබාගන්නට සමත්ව ඇති දුයිෂෙන්ගේ අඩවිය අහම්බෙන් හමුවුනේ. ඒ රසවත් පෝස්ටුව කියවද්දි   sugv ගෙ පැරණි මතකයනුත් ඇවිස්සුනා.  මේ  කියන්න හදන්නෙ 1950 දශකයේදි  උග්ගල් අලුත්නුවර ප්‍රදේශයට නෑකම් කියන තවත් හද්දා පිටිසර පාසලක[i] සිටි පැරණි  දුයිෂෙන් කෙනෙක් ගැන. ඔහු මේ කියන පාසලේ වැඩ බලන මුල්ගුරු විදිහට සටහන් කරල තියෙන්නෙ එවැනි පත්වීමක් තමන්ට නොදී තිබුණ නිසා වෙන්න ඇති. ඒත් ගමේ පැරන්නන් කිව්වෙ අපේ ලොකු ඉස්කෝල මහත්තය කියලයි. මේ එම  අල්විස් පෙරේරා දුයිෂෙන් වරයා  තැබූ සටහන් අතරින් දින දෙකක උපුටන. ඒවයින් ඔහු කවුද කියල හොඳ හැටි තේරුම් යාවි. ඒ  ඓතිහාසික සටහන් කියවද්දි ලබාගත් වීඩියෝ ක්ලිපය විනාඩි තුනයි. ඒක මෙතනට ගෙනාවෙ මං කියන දේවල බොරුව හැබෑව කොච්චරද කියල බලන්න.(බළන්ගොඩ ගුරු මධ්‍යස්ථානයේ ඉගෙනුම් සම්පත් අතරින් ලබාගත් බව ස්තුති පූර්වකව සටහන් කරනවා.) 

1958 පෙබරවාරි 21 දින සටහන

“වේලාව 9.30 විය.බාලාංශ පන්තියේ කුඩා ගැහැණු ළමයකු හඬනවා ඇසුනි.කාරණය සොයා බැලීමි. ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු වශයෙන් “බඩගිනි” යයි ඒ කුඩා ගැහැණු ළමයා කීය. පළමුවැනි පන්තියේ සිටින පිරිමි ළමයාත්, තෙවැන්නේ සිටින ගැහැණු ළමයාත්, ඇගේ සහොදරයා සහ සහෝදරියයි.කනබොන කතා ඇසීම අනවශ්‍ය දෙයක් වුවත්මම ඇසීමි. උදේට ආහාර නොතිබුණ බව කීවෙන් මගේ සිත ඒ සදහා ක්‍රියාකරන්නට විය. තුන් සොහොයුරු දරුවෝ හොඳටම මලානිකව වූහ. සංවේගය. කෝපය හා ත්‍රාසය බිහි වූයේ “කුඩා ළමයින්ට බඩගින්නේ සිටින්නට පුහුණු කළ යුතුය” යන මවගේ අඥාන වදන් මා කණ වැටීමෙනි. කරමින් සිටි කටයුතු පසෙකින් තබා ඔවුන් තිදෙනාට වේලවට සුදුසු ආහාරයක් හාමත නිවා ගැනීම පිණිස සුදුසු ආහාරයක් පිළියෙල කර ගැනීම සඳහා සූ වැන්නේ සයිමන් සහ ඩිංගිරි මැණිකා යන ළමුන් දෙදෙනා යෙදවීමි. ආහාර ගැනීමට සිටි ළමුන් තිදෙනාත් ආහාර පිළියෙල කිරීම සඳහා යට සටහන් ළමුන් දෙදෙනාත් උදේ 9.40 සිට 10.15 වන තුරු පන්තියේ නොසිටියහ.”

1958 පෙබරවාරි 22 දින සටහන

“දහවල් 11.00 ට අසල කුඹුරක සිටි දැවැන්ත පොළඟකු මරාගත් මිනිස්සු කීප දෙනෙක් පාසලට පැමිණියෝය. විෂ සහිත සර්පයකු පෙන්වා ළමුන්ට කරුනු කියා දීමට අවස්ථාවක් වූයෙන් පොළඟා පරීක්ෂා කිරීම සඳහා පැය භාගයක් පමණ ඉඩ දුනිමි. කාල සටහනේ නියමිත වැඩ නතර කරන්නට සිදු විය. ළමෝ පොළඟාගේ විෂ දළ පරීක්ෂා කළහ. උගේ පාට, දිග, පරීක්ෂා කළහ. දිග අඩි 6½ ක් පමණ විය. අනතුරුව විෂ සහිත සහ විෂ රහිත සර්පයන් ගැන කරුණු කියා දුනිමි.”

අන්තර්ජාලයෙනි

ඉහත කියවෙන  සිසුන් සොයා ගන්න පුළුවන්ද බැලුවා. ඒ අය විතරක් නෙමෙයි. ගම්මානයේ අනෙක්  පැරැන්නන් ද අල්විස් මහතාව හඳුන්වා දුන්නේ ඒ කාලෙ මැලේරියාවෙන් පිරිච්ච   අපේ

අන්තර්ජාලයෙනි

පළාතට “මනුස්ස වේසෙන් ආපු දෙවිකෙනෙක්” විදිහට.

පෙබරවාරි 21 දින සිද්දියෙන් පස්සෙ එදාම සවස දෙමාපියන් පාසලට කැඳවා   කුඩා ළමුන් බඩගින්නේ සිටීමට පුහුණු කළ යුතුය කියාපු  අම්මාටයි සේරටමයි  තදින් බැණ වැදුන බව කිව්අවෙ බොහොම බැතිමත්වයි.

අල්විස් මහතාට දෙපාර්තමේන්තුවෙන් මුල්ගුරු තනතුරක් (විදුහල්පති තනතුරක්) දී නැති බැවින් වැඩබලන මුල්ගුරු ලෙස තමාව හඳුන්වාගනිමින් ලොග් පොත පවත්වා ගෙන පැමිණි බව පෙනී යනව. එයා ගැන තවත් විස්තර තියනව. ඒව පස්සෙන් පහු වෙලාවක.

ඒ දුයිෂෙන් සහ මේ  දුයිෂෙන් ඇරුනාම තවත් දුයිෂෙන්ලා සිටිත් ද ?

තවමත් ලංකාවෙ   බොහොමයක් පාසල්වල  දුයිෂෙන්ලා දෙතුන් දෙනකු හරි ඉන්න නිසා තමයි පාසල් අධ්‍යාපනය මුළුමණින්ම  බිමට සමතලා නූනෙ. ඒක අධ්‍යාපනය  බලතල ලබාගන ගුරුවරුන්ට ඉහලින් ඉන්න අය නිසාවත්,  දේශපාලන පළිගත්තා යි කියමින්  ගුරුවරයාව ආණ්ඩුමට්ටු කරන තැන්වලට යන්න දඟලන අය නිසා ඇති වුන එකක් නෙමෙයි. දුයිෂෙන්ලා කීප දෙනා හන්ද දකින්ඩ තියන හාස්කමක් විතරයි. 

—————————                                                                                                                                          [i] බළන්ගොඩ,කල්තොට, වර්තමාන මැදබැද්ද මහා විද්‍යාලය